Thứ tư, 19/12/2018 |
Viêm tai giữa ở trẻ em là một căn bệnh phổ biến thường xảy ra ở trẻ nhỏ. Bệnh không chỉ làm cho bé bị đau, giảm khả năng nghe mà còn ảnh hưởng đến giấc ngủ ban đêm của bé. Mẹ đã hiểu rõ về căn bệnh này chưa?
Theo số liệu thống kê của các cơ quan chức năng, viêm tai giữa ở trẻ em là bệnh trẻ em phổ biến đến mức 75% bé sơ sinh mắc phải. Tuy phổ biến nhưng nếu phát hiện và điều trị sớm bệnh có thể khỏi mà không cần dùng thuốc kháng sinh.
Viêm tai giữa ở trẻ sơ sinh là bệnh gì?
Trong tai mỗi bé sẽ có một đường ống tai nhỏ, gọi là vòi nhĩ (chuyên khoa gọi là ống Eustachian), có nhiệm vụ kết nối vùng tai giữa với phần sau của họng và mũi, đồng thời giúp cân bằng áp lực. Nhưng khi họng và mũi bị ẩm ướt do tiết dịch nhầy, nơi đây sẽ trở thành vùng đất màu mỡ cho vi khuẩn phát triển.
Đôi tai nhỏ xinh của bé rất dễ bị các loại vi khuẩn tấn công
Vì vòi nhĩ của trẻ nhỏ ngắn, rộng và phát triển theo chiều ngang nên khi họng và mũi tiết dịch nhầy, vi khuẩn sẽ dễ dàng bám vào và di chuyển xung quanh khu vực này. Dịch lỏng từ mũi họng bị mắc kẹt tại bất kì vị trí nào trong khoang tai (chẳng hạn như vùng giữa tai) sẽ đều là cơ hội cho vi khuẩn sinh sôi. Vì vậy, trẻ nhỏ thường dễ bị mắc bệnh viêm tai giữa.
Nguyên nhân trẻ dưới 1 tuổi bị viêm tai giữa
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng viêm tai giữa ở trẻ nhỏ. Cha mẹ cần xem xét lại quá trình chăm sóc bé, có thể là do những bất cẩn nào đó dẫn đến các yếu tố nguy cơ tấn công:
- Nhiễm bệnh từ nhà trẻ.
- Nằm xuống trong khi ăn và uống.
- Tiếp xúc với khói thuốc lá.
- Tiếp xúc với không khí ô nhiễm.
- Thay đổi đột ngột độ cao.
- Đã từng bị bệnh viêm tai giữa và bệnh tái phát.
- Khí hậu lạnh, bị cảm cúm, viêm xoang hoặc trẻ bị cảm lạnh trước đó.
- Triệu chứng viêm tai giữa ở em bé sơ sinh
Đau tai là một dấu hiệu chung thường găp của viêm tai giữa ở trẻ. Việc sớm điều trị bệnh cho bé sẽ mang lại nhiều kết quả tươi sáng hơn. Do đó, việc chúng ta cần học cách đọc được “ngôn ngữ đau tai” của bé. Một dấu hiệu bạn sẽ dường như không thấy khi bé bị viêm tai giữa, đó là trẻ sơ sinh bị sốt. Trừ khi bé bị viêm đường hô hấp nặng thì thân nhiệt của bé lúc này mới tăng lên.
Mũi của bé là nơi sẽ báo tín hiệu cho bạn biết bé bị viêm tai giữa. Vì lúc viêm tai giữa thường diễn ra sau khi bé bị cảm lạnh, do đó dịch nhầy chảy ra từ mũi sẽ chính là dịch nhầy có trong tai bé.
Một kịch bản thường thấy ở trẻ là đầu tiên mũi bé hơi nghẹt rồi chảy nước trong, lúc này bé chưa bệnh. Cho đến một vài ngày sau đó, khi dịch nhầy chảy ra chuyển sang màu vàng hay xanh lá cây là lúc bé bắt đầu nhiễm bệnh và trở nên cáu kỉnh, đồng thời nguy cơ viêm tai giữa tăng cao.
Ngoài ra, bé sẽ thường thức giấc vào ban đêm và tỏ ra đau đớn, nhất là khi thời tiết trở lạnh, lúc này là lúc bé phát tín hiệu “khẩn cấp” cho bạn rồi đấy.
Khi bé nằm ngửa, chất dịch trong tai bé sẽ đổ dồn về phía màng nhĩ, gây khó chịu cho bé. Vì vậy, lúc này bé sẽ không muốn nằm ngửa khi ngủ mà sẽ trở mình liên tục, lăn qua lăn lại để giảm bớt áp lực trong tai lúc này cũng như để làm cho cơn đau tai giảm bớt.
Một dấu hiệu khác khi trẻ bị viêm tai giữa là mắt của bé sẽ đổ ghèn. Khi bạn thấy bé vừa bị cảm lạnh vừa bị ghèn ở mắt, bạn có thể nghĩ đến khả năng bé bị viêm tai giữa. Ở những tháng đầu đời, mắt của bé có thể ra ghèn, trường hợp này đơn giản là bé bị tắc tuyến lệ nhưng khi đi kèm với biểu hiện này là một cơn cảm lạnh, nhất là khi bé đã lớn hơn, điều này cho thấy một vùng xoang nào đó hay tai của bé đang bị viêm.
Cách chữa bệnh viêm tai giữa ở trẻ nhỏ
Khả năng nghe của bé phụ thuộc vào sự rung đúng nhịp của màng nhĩ và vùng tai giữa. Việc viêm tai tái đi tái lại sẽ làm tổn thương màng nhĩ cũng như khả năng rung của nó, điều này sẽ làm khả năng nghe của bé bị kém đi. Đó là lý do tại sao bệnh viêm tai giữa được xem là nghiêm trọng ở trẻ nhỏ, nhất là trong giai đoạn bé đang tập nói.
Việc thính lực bị giảm sút định kỳ như vậy sẽ làm hạn chế khả năng nói cũng như làm cho bé gặp phải một số vấn đề về ngôn ngữ ở bé và điều này sẽ ảnh hưởng đến việc học tập của bé sau này.
Điều trị viêm tai giữa ở trẻ vốn không cần đến kháng sinh
Khi bạn không biết mình nên làm gì thì việc nên làm là cho bé đến bác sĩ chuyên khoa để được khám và có hướng điều trị thích hợp. Bác sĩ sẽ kiểm tra màng nhĩ ở 2 tai và hệ hô hấp của bé để có thể chẩn đoán đúng bệnh và cho đúng thuốc.
Hầu hết các bệnh viêm tai từ nhẹ đến vừa sẽ hoàn toàn khỏi mà không cần điều trị kháng sinh. Chính vì vậy mà Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Hoa Kỳ khuyến cáo các bác sĩ phương pháp tiếp cận bệnh là “Quan sát và Chờ”.
Quan sát ở đây có nghĩa là tập trung vào những biểu hiện của bé, xem bé có bị đau hơn không. Còn Chờ có nghĩa là bác sĩ sẽ không sử dụng kháng sinh ngay cho bé, ngay cả khi đã xác định được vùng tai giữa của bé có ứ dịch. Sau 2-3 ngày mà bệnh của bé không tiến triển, lúc này bác sĩ sẽ cân nhắc việc sử dụng kháng sinh cho bé.
Cách vệ sinh tai cho trẻ bị viêm tai giữa
Khi trẻ bị viêm tai giữa hay viêm tai giữa cấp đều cần vệ sinh tai sạch sẽ theo hướng dẫn cụ thể của bác sĩ. Mẹ có thể tham khảo hướng dẫn sơ bộ như sau:
- Dùng khăn mặt rửa bằng nước ấm và vắt sạch nước để lau tai.
- Sau đó nhỏ 1 đến 2 giọt nước muối sinh lý vào tai.
- Hoặc dùng thuốc rửa tai hằng ngày để bệnh mau khỏi.
Cách phòng tránh viêm tai giữa cho trẻ sơ sinh
Đến lúc này, bạn đã biết được phương thức và con đường nào tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công đôi tai nhỏ xíu của bé rồi phải không nào. Sau đây là một số chỉ dẫn nhằm giúp chất dịch nhiễm khuẩn không “quậy” khu vực phía sau màng nhĩ của bé, tránh cho trẻ bị viêm tai giữa:
- Cho bé bú mẹ: sữa mẹ cung cấp và tăng cường khả năng miễn dịch tự nhiên cho bé.
- Cho bé bú bình ở tư thế thẳng đứng (tạo thành gó nghiêng ít nhất 30 độ) và giữ tư thế đó ít nhất là 30 phút sau khi bú xong.
- Giữ bé tránh xa các chất có khả năng kích ứng tạo ra dịch nhầy trong hốc mũi và tai giữa của bé. Để thú nhồi bông, vật nuôi và bất cứ đồ vật gì có lông ở xa chỗ bé ngủ. Và tuyệt đối không được hút thuốc xung quanh bé.
- Hạn chế cho bé ngậm núm vú giả khi bé ngủ ban đêm, nhất là với bé từ 6 tháng trở lên vì nghiên cứu đã cho thấy có mối tương quan giữa việc ngậm núm vú giả và viêm tai giữa.
- Tăng cường khả năng miễn dịch cho bé bằng cách cho bé ăn nhiều trái cây, rau củ quả và hải sản.
Tin vui cho bố mẹ đó là khi bé lớn lên thì vòi nhĩ (ống eustachian) sẽ ngày càng dài hơn, hẹp lại và nghiêng hơn. Chính điều này sẽ gây cản trở cho vi khuẩn và dịch nhầy “hành quân” vào tai giữa của bé. Viêm tai giữa ở trẻ em hoàn toàn có thể điều trị bằng các biện pháp đơn giản ở nhà mà không sử dụng đến các loại thuốc kháng sinh. Điều quan trọng chính là nhận diện chính xác các triệu chứng, mẹ nhé!
Số 3, đường 17A, P. Bình Trị Đông B, Quận Bình Tân, TP.HCM.
ĐT: (8428) 6280 3333 (Máy nhánh 8424 - 8402) để gặp nhân viên tư vấn.