Khi chỏm xương đùi đã hư hoàn toàn thì biện pháp cuối cùng là nên thay khớp háng. Thay khớp háng sẽ giúp bệnh nhân đi lại dễ dàng, không đau.
Hoại tử chỏm xương đùi là gì?
Đây là một trong những bệnh thường gặp ở khớp háng. Bệnh thường xảy ra ở độ tuổi thanh niên hoặc trung niên (30 – 60 tuổi).
Tên chính xác của bệnh này là Hoại tử vô mạch chỏm xương đùi hay còn gọi là hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi, là tình trạng chỏm xương đùi bị phá hủy do thiếu nuôi dưỡng. Tình trạng này xảy ra khi sự cung cấp máu cho chỏm xương đùi kém đi do nhiều nguyên nhân khác nhau và hậu quả là chỏm xương đùi bị thiếu máu nuôi, từ đó dẫn đến hoại tử tổ chức xương và sụn. Vùng tổ chức hoại tử lúc đầu tạo ra các vùng thưa xương, các ổ khuyết xương, về sau dẫn tới gãy xương dưới sụn, cuối cùng gây ra xẹp chỏm xương đùi, thoái hóa thứ phát và gây mất chức năng của khớp háng dẫn tới tàn phế.Vì tình trạng hoại tử này do thiểu dưỡng, không do vi khuẩn nên gọi là hoại tử vô khuẩn.
Nguyên nhân gây bệnh và triệu chứng của bệnh:
Về nguyên nhân gây bệnh, có thể chia thành 2 nhóm chính:
* Do chấn thương: do trật khớp hoặc do gãy đầu trên xương đùi.
* Không do chấn thương: lạm dụng rượu, dùng corticoide lâu ngày, bệnh khí ép (ở thợ lặn, công nhân hầm mỏ), bệnh hồng cầu hình liềm, bệnh tắc mạch tự phát. Trong đó, rượu và việc dùng thuốc corticosteroid để điều trị những bệnh về khớp, chiếm 2/3 nguyên nhân gây hoại tử chỏm xương đùi không do chấn thương.
Triệu chứng lúc bệnh khởi phát rất kín đáo, đau vùng khớp háng, đau có thể lan xuống đùi, đôi khi đau lan xuống khớp gối làm dễ lầm tưởng là đau khớp gối. Ban đầu đau khi đi lại, về sau khi bệnh tiến triển nặng hơn thì đau cả khi nghỉ ngơi và giảm biên độ vận động của khớp háng, dẫn đến không đi được nữa..
Chẩn đoán và điều trị thế nào?
Việc chẩn đoán thường dựa trên lâm sàng và X quang, tuy nhiên ở giai đoạn sớm X quang thường qui không phát hiện sớm được mà phải cần tới phim MRI cho phép thấy các tổn thương xương sớm. Ở giai đoạn này có thể điều trị bệnh bằng các phương pháp như tập vật lý trị liệu, dùng thuốc giảm đau khi đau nhiều, hạn chế lao động nặng hay thể thao nặng.
Khi chỏm xương đùi đã hư hoàn toàn thì biện pháp cuối cùng là nên thay khớp háng. Thay khớp háng sẽ giúp bệnh nhân đi lại dễ dàng, không đau.
TS.BS. Phạm Chí Lăng, Trưởng khoa chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Quốc tế City chia sẻ về một số ca phẫu thuật điều trị thành công do chính bác sĩ điều trị.
Theo bác sĩ Lăng, bệnh nhân đầu tiên là thầy Huệ Thắng từ Trà Vinh bị hoại tử chỏm xương đùi cả 2 khớp háng phải và trái ở giai đoạn nặng. Sau khi được phẫu thuật thay khớp háng cả 2 bên, đến nay bệnh nhân đã hồi phục như người bình thường. Một trường hợp khác là bệnh nhân Phạm Thị Lan, sinh năm 1972 cư ngụ tại Trà Vinh cũng bị hoại tử chỏm xương đùi cả 2 bên và được bác sĩ Lăng điều trị thành công bằng phương pháp mổ thay khớp háng.
Một bệnh nhân khác là cô Alethea (65 tuổi) đến từ nước Anh. Cô đã bị đau khớp háng từ vài năm nay. Khi đi khám ở Anh, cô được chẩn đoán bị bệnh hoại tử chỏm xương đùi, các bác sĩ đã đề nghị mổ thay khớp háng. Do đã có ý định đi du lịch ở Việt nam, cô quyết định kết hợp du lịch với điều trị bệnh khớp háng của cô tại Việt nam. Thông qua các tin tức từ internet về các ca bệnh trước thành công của bác sĩ Lăng, cô Alethea đã liên hệ và được bác sĩ Lăng trực tiếp điều trị tại Bệnh viện Quốc tế City. Cô đã được phẫu thuật thay khớp háng toàn phần loại ceramic-ceramic, được nhập về từ nước Pháp. Khớp háng ceramic- ceramic là loại khớp háng nhân tạo tốt nhất hiện nay dùng trong việc thay khớp háng cho bệnh nhân. Sau khi mổ 2 tuần, cô đã có thể tiếp tục chuyến du lịch đến Nha Trang cùng gia đình, và tận hưởng kỳ nghỉ ở đó. Sau đó, cô trở về nước và tái khám tại bệnh viện quê nhà, các bác sĩ tại đây cũng phản hồi chân cô đã khỏe lên nhiều, được điều trị rất tốt, và có lời khen đến các bác sĩ Bệnh viện Quốc tế City đã xử trí rất thành công.
Phát hiện sớm và phòng bệnh
Từ những minh chứng trên có thể thấy, hoại tử chỏm xương đùi là căn bệnh có thể điều trị được nếu được phát hiện sớm và chẩn đoán chính xác. Theo ý kiến của TS. BS. Lăng, bệnh nhân cần kiểm tra sớm nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở vùng khớp háng.
Thêm nữa, phẫu thuật thay khớp háng nhân tạo là một loại phẫu thuật khó, phức tạp, đòi hỏi điều kiện trang thiết bị hiện đại, phòng mổ vô trùng tuyệt đối, và nhất là trình độ chuyên môn của bác sĩ phẫu thuật cần được đào tạo bài bản và chuyên sâu cho loại phẫu thuật này. Phẫu thuật sớm giúp bệnh nhân nhanh chóng trở lại với sinh hoạt và công việc bình thường.